De geallieerde armada – Operatie Neptune

Operatie Neptune: de geallieerde armada

Britse landingsvaartuigen (LCT) voor de Normandische kust
Foto: US National Archives

Overzicht van de geallieerde armada (pagina 1/2)

Operatie Neptune – Landingen in Normandië

Voorbereidingen voor Operatie Neptune

Op 10 april 1944 ontvingen geallieerde marineofficieren de bevestiging van een landing in Noord-Frankrijk, en meer specifiek op de kust van Laag-Normandië. De operatie om mannen en materieel over het Kanaal te vervoeren, met de codenaam Neptunus, stond onder toezicht van de opperbevelhebber van de geallieerde vloot, admiraal Bertram Ramsay.

Een deel van de geallieerde armada in een van de havens van Engeland. Foto : IWM

Aanvankelijk werden vier strandsectoren gekozen, gelegen tussen de rivieren de Vire en de Orne en met een specifieke codenaam: Omaha, de Amerikaanse sector, Gold, Juno en Sword, de Anglo-Frans-Canadese sectoren.

Maar al snel liet de Britse generaal Bernard Montgomery aan het Geallieerde opperbevel weten dat de verovering van Cherbourg een prioriteit was voor het goede verloop van de operatie, omdat het de dichtstbijzijnde diepwaterhaven was naar de vier invasiestranden. Hij wilde de aanleg van een vijfde landingsstrand, ten westen van Omaha, direct ten zuiden van Cherbourg, in de Cotentin regio: dit was de geboorte van de Utah beach sector, die onder Amerikaanse verantwoordelijkheid zou vallen.

Amerikaanse soldaten gaan aan boord van geallieerde transportschepen. Foto : US National Archives

Alle landingstroepen behoorden tot de 21ste Legergroep en werden verdeeld tussen het 1ste Amerikaanse Leger en het 2de Britse Leger. Ze werden geleid door generaal Montgomery.

Samenstelling van de geallieerde armada in Normandië

In totaal bestond de vloot uit vijf hoofdmachten, één voor elk strand. De vijf hoofdmachten bestonden op hun beurt uit 8 tot 16 afzonderlijke konvooien. Samen waren deze strijdkrachten goed voor meer dan 5.300 vaartuigen van alle typen, plus 4.000 relaisvaartuigen tussen de kust en de schepen voor de kust. Deze vloot is voornamelijk gestationeerd in vijf havens in Engeland, waarvan de namen hieronder staan.

Een “Landing Craft Tanks” met tanks en manschappen vaart de zee op. Foto : US National Archives

Admiraal Kirk had het bevel over de Amerikaanse sector (Western Task Force): Task Force U (voor Utah) met basis in Plymouth en Task Force O (voor Omaha) met basis in Portland. Wat betreft de Anglo-Frans-Canadese sector (Eastern Task Force) had Admiral Vian de leiding: Task Force S (voor Sword) gestationeerd in Portsmouth, Task Force G (voor Gold) gestationeerd in Southampton en Task Force J (voor Juno) gestationeerd op het Isle of Wight.

Op het dek van dit transportschip vermaken geallieerde soldaten zich tijdens de overtocht. Foto : US National Archives

Extra ondersteuningstroepen (Krachten B en L) werden gestationeerd bij Falmouth en Nore en 12 mijnenvegers moesten de kanalen naar de Franse kust openen vóór de landingsboten. Bombardementstroepen werden aangewezen om vuursteun te geven aan elk landingsstrand: Task Force A voor Utah, Task Force C voor Omaha, Task Force D voor Sword, Task Force K voor Gold en Task Force E voor Juno.

De schepen van de geallieerde vloot die voor anker lagen in verschillende havens legden niet dezelfde afstand af van de Normandische stranden. Daarom was het de bedoeling dat de verschillende zeekonvooien op verschillende tijdstippen in beweging zouden komen, afhankelijk van de af te leggen route, en dat ze door een grote verzamelzone zouden varen die “Z” werd genoemd en bekend stond als “Piccadilly Circus” (als verwijzing naar deze drukke verkeersader in het centrum van Londen, waar veel verkeersopstoppingen zijn), naar het zuiden van de Engelse kust, om precies te zijn 30 km ten zuidoosten van het Isle of Wight, en uiteindelijk naar hun respectievelijke stranden zouden gaan via 5 kanalen die van tevoren waren geopend door mijnenvegers.

Een model van de LCA (Landing Craft Assault), een vaartuig dat wordt gebruikt om ongeveer 30 soldaten aan land te brengen. Foto : DR

Om het terrein voor de mannen voor te bereiden door massale bombardementen en om de landingsboten te verdedigen tegen Duitse aanvallen, bestond de geallieerde armada uit 325 oorlogsschepen, waaronder 101 torpedojagers. Marineondersteuning werd geleverd door 6 slagschepen, 2 monitors, 22 kruisers en 93 torpedobootjagers.

Een LCF belast met konvooibescherming. Foto: IWM

Hoewel deze geallieerde vloot voornamelijk uit Amerikaanse en Britse schepen bestond, waren er ook Franse, Poolse, Noorse, Griekse, Deense en Nederlandse schepen.

De oversteek van het Kanaal

Terwijl de voorbereidingen voor de landingen ten einde liepen en veel geallieerde soldaten al op schepen waren gestationeerd in afwachting van vertrek naar Normandië, stak er op zaterdag 3 juni 1944 een storm op in het Kanaal.

Een van de Britse konvooien steekt het Kanaal over. Foto: IWM

Volgende

Terug naar menu Landing in Normandië