Bevrijding van Caen in 1944 tijdens de Slag om Normandië

Caen (Calvados)

De steden van Normandië tijdens de gevechten van 1944

• Bevrijding: 19 juli 1944
• Verloste eenheden:

II corps, 1e Canadese Leger, 21e Legergroeps

I corps, Britse 2e Leger, 21e Legergroep

VIII corps, Britse 2e Leger, 21e Legergroep

XXX corps, Britse 2e Leger, 21e Legergroep

 Panzer-Lehr-Division

 12. S.S. Panzer-Division

 21. Panzer-Division

 LXXIV. Armee-Korps, 7. Armee, Heeresgruppe B

• Geschiedenis :

Het oorspronkelijke geallieerde plan voorzag in de bevrijding van Caen op de avond van dinsdag 6 juni 1944 door Britse troepen van de 3e Infanteriedivisie.

Veel infanteristen waren tijdens de landingen uitgerust met vouwfietsen om zich sneller te kunnen verplaatsen. Tijdens de aanval op de stranden liepen de eenheden echter achter op schema. Na de landingsfase bevonden veel tanks zich geïsoleerd, op slechts enkele kilometers van Caen, zonder infanteriesteun. De Britse generale staf wilde geen onnodige verliezen aan pantservoertuigen riskeren en trok de meest vooruitgeschoven elementen terug. De bevrijding van Caen werd vervolgens uitgesteld en de geallieerde generaals schatten dat het slechts een kwestie van uren zou zijn.

Op D-Day + 1 (7 juni) lanceerde generaal Montgomery, die de geallieerde grondtroepen in Normandië aanvoerde, Operatie Perch, die tot doel had het offensief van de vorige dag te hervatten om Caen uiteindelijk in te nemen. Maar de Duitsers verdedigden zich fel en verhinderden de Britten op te rukken. De eerste aanvallen werden afgeslagen door de Duitse soldaten en tanks van de 12e SS-Panzerdivisie die Caen verdedigden, en met name de aanval onder leiding van de 185e Brigade van de 3e Britse Infanteriedivisie in Lebisey, grenzend aan de hoofdstad. De Duitse verdediging was inderdaad klaar om haar posities te behouden. De commandant van de 21e Panzerdivisie, Edgar Feuchtinger, had 16.000 man, 146 tanks, 4 gemotoriseerde infanteriebataljons, ongeveer 50 kanonnen en een bataljon Flak-kanonnen met 24 kanonnen van kaliber 88 opgesteld ten noorden van Caen. Generaal Montgomery gaf de 7e Pantserdivisie (de beroemde “Desert Rats”) en de 51e Highland Infantry Division, elk behorend tot het Britse 8e Korps, opdracht de aanval te beginnen. Na een eerste omsingeling ten noorden van Caen moest de geallieerde opmars in deze sector stagneren: op D-Day + 5 (11 juni) waren de verliezen aan manschappen en materieel rampzalig: het Britse 12e Parachutistenbataljon (6e Luchtlandingsdivisie) verloor 141 van de 160 parachutisten die betrokken waren bij de verovering van Bréville.

De verovering van Caen liep aanzienlijke vertraging op ten opzichte van de oorspronkelijk geplande datum, vooral omdat Montgomery besloot te wachten op voldoende versterkingen alvorens het offensief te hervatten: hij was daarom van plan om op D-Day + 17 (23 juni) de troepen onder bevel van generaal Richard O’Connor in te zetten, namelijk het 1e, 8e en 30e Legerkorps (60.000 man, 600 tanks en 700 kanonnen). Deze nieuwe operatie kreeg de codenaam “Epsom”. Maar op 23 juni woedde er een nieuwe storm in het Kanaal en werden versterkingen in de vorm van voedsel, materieel en brandstof geblokkeerd aan boord van schepen of in Engeland. Ze konden vanwege het slechte weer een tijdje niet over zee worden vervoerd. Terwijl de geallieerden leden onder het feit dat ze niet meer konden oprukken, maakten de Duitsers van deze rustpauze gebruik om hun frontlinie te versterken met een nieuwe pantserdivisie, de Panzer Lehr. In totaal bestond de Duitse strijdmacht in de sector Caen uit 228 tanks, 150 88mm-kanonnen en talloze andere artilleriestukken.

Zondag 25 juni 1944 markeerde het begin van het grondoffensief van Operatie Epsom: 60.000 man en 600 tanks van het Britse 2e Leger vielen ten westen van Caen aan. Twee dagen later waren de Schotten bijna 10 kilometer diep door het Duitse front heen gebroken, een indrukwekkende prestatie die Montgomery’s verwachtingen niet waarmaakte. Vanuit zijn hoofdkwartier in Blay maakte Montgomery zich zorgen over de catastrofale berichten over Britse verliezen sinds het begin van Operatie Epsom.

Op 1 juli, hoewel Operatie Epsom op bevel van het commando was stopgezet, was Caen nog steeds niet gevallen. Dit offensief trok een groot aantal Duitse tanks rond de stad (behorend tot het 2e SS-Panzerkorps (9e en 10e SS-Panzerdivisie) uit Polen en de 1e SS-Panzerdivisie uit België), die niet konden doorbreken tussen Bayeux en Arromanches, zoals Hitler wilde. Deze weigerde de hoofdstad Calvados te verlaten en verving de meeste van zijn generaals aan het hoofd van de eenheden die de sector rond Caen verdedigden: von Kluge verving von Rundstedt, die was ontslagen nadat hij vrede had willen sluiten met de geallieerden. Rommel bleef aan het hoofd van Legergroep B, maar Eberbach verving de gewonde Geyr von Schweppenburg.

De stad Caen werd in het noorden omsingeld (met name door Britse parachutisten van de 6e Luchtlandingsdivisie, die al sinds D-Day in positie waren) en in het westen door de Anglo-Canadese stellingen aan de Odon. De situatie werd uiterst tragisch voor de Duitse verdedigers, die op de avond van 7 juli een bombardement moesten doorstaan ​​door de strategische troepenmacht van generaal Harris, bestaande uit Lancaster- en Halifax-vliegtuigen. 2500 ton aan bommen werd ten noorden van Caen, op de buitenwijken, gedropt. De 3e Canadese Divisie en de 3e Britse Divisie bezetten het noordelijke deel van Caen op D-Day + 33 (9 juli 1944), terwijl de 12e SS-Panzerdivisie en de 272e Divisie zich ten zuiden van de Orne terugtrokken.

De Britse generale staf geloofde dat een nieuw grootschalig offensief haar troepen in staat zou stellen de hele stad te controleren en de Duitsers uit Caen en de zuidelijke wegen te verdrijven. Het lanceerde Operatie Goodwood, codenaam “Goodwood”, die op 18 juli van start ging: 750 tanks moesten vanuit het oosten doorbreken richting Bourguébus. Tegelijkertijd moest een afleidingsaanval de vijandelijke verdedigers naar het westen van de stad lokken, twee uur voor de start van Goodwood. Daarvoor moesten 4500 geallieerde bommenwerpers alle doelen op de door de Britten gebruikte wegen vernietigen: ze wierpen 7000 ton bommen af ​​en werden ondersteund door marine- en landartillerie, die bijna 250.000 granaten afvuurde. Maar Duitse Tiger- en Panther-tanks blokkeerden de weg, geholpen door de formidabele 88mm-kanonnen. Al snel, met alle bombardementen die Goodwood voorafgingen, gaven Duitse officieren het bevel de tanks in te graven, waardoor alleen de geschutskoepels zichtbaar bleven: de 36 Tiger-tanks werden gevaarlijker dan ooit. Op de avond van 18 juli sneuvelden 6000 soldaten in de strijd en werden bijna 400 tanks vernietigd tijdens een geallieerde opmars van slechts 11 kilometer, terwijl Bourguébus nog steeds niet onder Britse controle stond. De Britse 11e Divisie verloor die dag alleen al 126 tanks.

Zwaar bekritiseerd door de geallieerde generale staf, verdedigde Montgomery zich door te stellen dat het offensief bij Goodwood geen nederlaag was: drie grote obstakels waren overwonnen: de Orne, de Odon en Caen. Bovendien verdienen de Britse troepen lof voor het feit dat ze de meeste Duitse pantserdivisies rond Caen hadden getrokken, waardoor de toegang tot de zuidelijke Cotentin verder werd vrijgemaakt voor Amerikaanse troepen. De stad Caen werd volledig bevrijd op 20 juli, aan het einde van Operaties Goodwood en Atlantic (deze laatste was toevertrouwd aan het 2e Canadese Korps als onderdeel van Operatie Goodwood), en de vlakte van Caen werd tot een afstand van 7 kilometer rond de stad gecontroleerd. Maar de stad werd bijna volledig verwoest door de aanhoudende bombardementen van de geallieerde land-, zee- en luchtmacht.

Kaarten van Caen :

Keer terug naar de index van de gemeenten van Normandië