Overzicht van de voorbereidingen voor de landing in Normandië
De COSSAC
Om de operatie te creëren die een nieuw front in West-Europa zou openen, richtten de Geallieerden een organisatie op die het grootst mogelijke aantal specialisten in gecombineerde operaties samenbracht.
Zo ontstond de COSSAC op 14 januari 1943 tijdens de Geallieerde Conferentie in Casablanca. Dit was de positie van stafchef van de geallieerde opperbevelhebber, verpersoonlijkt door de Britse generaal Frederick E. Morgan, bijgestaan door de Amerikaanse generaal Ray Barker.
De missies van COSSAC waren als volgt: de exacte landingsplaats kiezen, oplossingen vinden voor de problemen van het troepentransport en tenslotte zoveel mogelijk informatie verzamelen uit de gecombineerde amfibische operaties die al waren uitgevoerd (waaronder invallen zoals Operatie Biting – of de Bruneval Raid – en operaties in Noord-Afrika zoals Sledghammer en Torch, in Dieppe zoals Jubilee en in Italië).
Normandië kiezen
Allereerst moest COSSAC beslissen waar in West-Europa een invasie zou plaatsvinden. De meningen onder de geallieerde militairen waren sterk verdeeld. Uiteindelijk werd besloten om zich te richten op de kust van Noord-Frankrijk, in Normandië, in de onmiddellijke nabijheid van Engeland. Deze strategie werd in augustus 1943 gepresenteerd op de conferentie van Quebec: Normandië was het startpunt voor de geallieerde invasie in West-Europa.
De redenen hiervoor waren als volgt: de Bretonse kust lag te ver van Engeland om benaderd te worden, het land in Nederland was overstroomd en kon geen stevig bruggenhoofd ondersteunen, de stromingen voor de Belgische kust waren erg sterk en daarom gevaarlijk, en bovenal wachtten de Duitsers de Geallieerden op in Pas-de-Calais omdat de zeearm tussen Engeland en Frankrijk op dit punt het smalst was.
Het overgrote deel van de Normandische stranden bestaat uit zand, hoewel er ook kiezels zijn. De samenstelling van de Normandische stranden is relatief gelijk aan die in het westen van Engeland, dus soldaten kunnen trainen aan de overkant van het Kanaal en het vermogen van tanks om te manoeuvreren op dit specifieke type zand kan ook worden getest.
Engeland als militaire basis
Om Operatie Overlord uit te voeren, die op dat moment in voorbereiding was, waren de geallieerde generaals het eens over de noodzaak om troepen in Groot-Brittannië te concentreren ter voorbereiding op een grootschaligere invasie in Frankrijk, een operatie die de bijnaam “Round-up” kreeg.
In het begin, als onderdeel van de voorbereidingen voor de invasie, moesten de geallieerde legers zichzelf uitrusten, trainen en opleiden om verschillende specifieke missies uit te voeren. De Amerikaanse en Canadese troepen profiteerden van de militaire installaties op hun grondgebied, maar ze moesten al nadenken over het transport van uitrusting en manschappen naar Engeland, het lanceerplatform voor de aanval op Normandië.
Vanaf eind 1942 vertrokken de eerste transportschepen van het Noord-Amerikaanse continent naar Groot-Brittannië. In de Atlantische Oceaan begon een intense strijd tussen geallieerde oppervlakteschepen en Duitse U-boten.
Maar vanaf 1943 leek de strijd te worden gewonnen door de Anglo-Amerikanen, die steeds meer schepen van de As-troepen tot zinken brachten, terwijl Duitse marineofficieren steeds minder geallieerde konvooien vernietigden.
Eenmaal geland in Engeland werden de geallieerde soldaten gestationeerd in verschillende delen van het land, terwijl de uitrusting (tanks, transportvoertuigen, kanonnen, etc.) werd opgeslagen in zorgvuldig bewaakte bases.
Als onderdeel van de voorbereidingen op D-Day was het economische lend-lease programma in volle gang en de Amerikanen leverden honderden voertuigen, oorlogsschepen en individuele wapens aan de Britten in ruil voor het gebruik van land dat eerder bezet was door Commonwealth troepen. De Britse militaire vloot breidde zich uit, terwijl de wapenindustrie in de Verenigde Staten op volle toeren draaide.
Het werk van de geallieerde verkenningsvliegtuigen was aanzienlijk: de foto’s die ze namen leverden belangrijke informatie op voor de Brits-Amerikaanse strategen, die de training van de geallieerde strijdkrachten daarop afstemden. Talloze vliegtuig- en zweefvliegers werden getraind, amfibische oefeningen werden vaak georganiseerd en parachutesprongen werden in weer en wind boven Engeland uitgevoerd.
De geboorte van SHAEF
Maar de Geallieerden werden al snel geconfronteerd met het gebrek aan macht van COSSAC. Deze situatie woog zwaar op de strategische besluitvorming en de verschillende leden van COSSAC kwamen overeen om een nieuw besluitvormingsorgaan op te richten met één leider aan het hoofd: op 6 december 1943 werd SHAEF (Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force) geboren. Het werd geleid door de Amerikaanse generaal Dwight Eisenhower, met de Britse Air Marshal Arthur Tedder als zijn plaatsvervanger.
De geallieerde luchtstrijdkrachten stonden onder bevel van Air Chief Marshall Sir Trafford Leigh-Mallory; de geallieerde zeestrijdkrachten werden geleid door de Britse admiraal Sir Bertram Ramsay; de geallieerde landstrijdkrachten stonden onder bevel van de Britse veldmaarschalk Bernard Law Montgomery.
SHAEF bestond uit verschillende landstrijdkrachten die gegroepeerd waren in drie legergroepen. In mei 1944 waren dit: 12th US Army Group (1st US Army, 3rd US Army, 9th US Army, 15th US Army) en 6th US Army Group (1st French Army, 7th US Army), 21st British Army Group (1st Canadian Army, 2nd British Army). De geallieerde luchtmachten van SHAEF omvatten de 8th US Air Force, 9th US Air Force, Royal Air Force (RAF) 2nd Tactical Air Force, RAF Bomber Command en RAF Airborne & Transport Forces.
De geallieerde troepen werden non-stop getraind en hun moreel was hoog. Er arriveerden steeds meer oorlogs- en transportschepen in Britse havens en de luchtaanvallen op de kust van Noordwest-Frankrijk werden steeds intensiever. De Franse kustlijn tussen La Pallice in het zuiden en Duinkerken in het noorden werd vanaf januari 1944 constant gebombardeerd en de frequentie van deze aanvallen nam vanaf mei 1944 aanzienlijk toe.
Operatie Fortitude
Klik hier voor meer informatie over Operatie Fortitude.
Deze gigantische verzameling troepen, voertuigen en schepen in Engeland bleef niet onopgemerkt en de Geallieerden waren zich er terdege van bewust. De Duitsers, die zich al snel realiseerden dat er een grote amfibische operatie werd voorbereid, besloten om het aantal inlichtingenagenten in Engeland te verhogen.
De Geallieerden, die een dergelijke situatie verwachtten, bereidden Operatie Fortitude voor, die bedoeld was om de Duitse inlichtingendiensten verkeerd te informeren. Als gevolg hiervan werd in Engeland een echt “spookleger” gecreëerd, uitgerust met opblaasbare pantservoertuigen en houten kanonnen. Deze dummy-eenheden werden massaal opgesteld tegenover Pas-de-Calais, in de regio van Dover. Duitse verkenningsvliegtuigen observeerden en fotografeerden dit lokleger en dachten dat het eenheden waren onder bevel van de gevreesde generaal Patton, klaar om te landen in Pas-de-Calais.
Het Duitse XVde Leger, gestationeerd in Pas-de-Calais, werd onmiddellijk in staat van paraatheid gebracht. De Geallieerden hadden nu de kunst van het verzamelen van inlichtingen onder de knie en waren perfect in staat om de voorbereidingen voor de landing in Normandië te beschermen: Operatie Fortitude was een compleet succes.
Frans verzet
Klik hier voor meer informatie over het Franse verzet in Normandië.
Om ervoor te zorgen dat de landing in Normandië een volledig succes werd, vroegen de Geallieerden de Franse verzetsnetwerken om te helpen bij de voorbereiding van de operatie, die voortaan bekend stond als Operatie Overlord.
Via de radio werden waarschuwingen naar verzetsstrijders gestuurd: de BBC zond gecodeerde berichten uit wanneer ze in Frankrijk uitzonden, elk met een eigen betekenis en geadresseerde. Op 1 juni 1944 konden luisteraars naar de Franse uitzending van Radio-Londen berichten horen die de alarmering van de verschillende netwerken aankondigden, zoals één van de verzen uit Charles Trenets “Chansons d’Automne“, geïnspireerd door Verlaine (“Les sanglots longs – Des Violons – De l’automne…“).
Op de avond van 5 juni 1944, net toen de geallieerden hun aanval op Fort Europa hadden ingezet, gaven ze de verzetsstrijders opdracht om de bezette gebieden te saboteren met nieuwe boodschappen: voor de groep “Ventriloque” in Sologne betekenden de volgende drie regels van dit gedicht (“Bercent mon coeur – D’une langueur – Monotone. …“) betekende het begin van destructieve acties: verzetsstrijders saboteerden spoorwegen en telefoonlijnen, legden antitankmijnen op wegen of gooiden gewoon bomen om langs communicatiewegen. In de nacht van 5 op 6 juni 1944 voerde het Franse verzet bijna 1.000 sabotagedaden uit.
Mediabibliotheek – Wapenografie – Filmografie – Bibliografie – Winkel – Forum – Site-info
