Operatie Tiger in 1944 bij Slapton Sands – Landingen in Normandië

Operatie Tiger

Een amfibieoefening loopt uit op een fiasco

Foto van Landing Ship Tank (LST) 289, beschadigd door een Duitse torpedo tijdens oefening “Operatie Tiger” in de nacht van 27 op 28 april 1944.
Foto: US National Archives.

Het verloop van Operatie Tiger

In de nacht van 27 op 28 april 1944, minder dan twee maanden voor de geplande datum van D-Day (aanvankelijk 5 juni 1944), werd een grootschalige oefening van de landingen (door de Geallieerden “Tiger” genoemd) uitgevoerd op de stranden aan de zuidkust van Engeland, bij Slapton Sands in Devonshire. Deze stranden leken bijzonder veel op die van Utah en Omaha, zowel wat betreft de topografie als de kwaliteit van het zand zelf. 30.000 soldaten (naast de 500 Amerikaanse “vijandelijke troepen” die de kustlijn fictief moesten verdedigen) en bijna 300 oorlogsschepen werden voor de gelegenheid gemobiliseerd.

Pikkend op de geallieerde radionetwerken, waarvan de intensiteit niet onopgemerkt kon blijven, besloten de Duitsers niet minder dan negen speedboten op patrouille te sturen vanuit Cherbourg. Profiterend van de dichte mist vielen Duitse torpedoboten van het 17de eskader een konvooi LST troepentransporten aan. Het konvooi, dat uit acht schepen bestond en zich uitstrekte over een afstand van ongeveer acht kilometer, werd aanvankelijk geëscorteerd door slechts twee oorlogsschepen, de H.M.S. Scimitar en de korvet Azalea. Kort na het vertrek werd de Scimitar echter gedwongen in de haven te blijven na een aanvaring die uitgebreide reparaties kostte (het personeel werd niet op de hoogte gebracht van deze gebeurtenis). Bovendien waren de radio’s van het Azalea korvet niet afgestemd op de juiste frequentie.

De eerste aanval was een mislukking, geen van de torpedo’s raakte hun doel. Maar na een tweede aanval werden twee L.S.T. tot zinken gebracht (507 en 531) terwijl een andere, 289, zwaar beschadigd werd.

Om de wanorde niet nog groter te maken, gaven de Britten, die de aanval opmerkten, de S-Boats niet opzettelijk een seintje aan de Amerikanen zodat deze niet het risico zouden nemen om op hun eigen boten te schieten. Desondanks werden zonder hulp veel soldaten veroordeeld tot verdrinking, gevangen in hun schepen of verloren in het koude water van het Kanaal. Pas bij zonsopgang gaf Eisenhower het bevel om de zoektocht te starten en diegenen te redden die nog gered konden worden.

In totaal verloren 749 geallieerde soldaten (198 matrozen en 551 infanteristen) het leven in een kwartier tijd en talloze anderen werden vermist. 500 soldaten raakten ook gewond. In die tijd waren veel soldaten nog niet geïnstrueerd in het gebruik van reddingsvesten, die nog steeds niet op grote schaal werden gebruikt, de beroemde Mae West.

Operatie Tiger – Slapton Sands – 28 april 1944
Afbeelding: Gecombineerde Operaties

Het geheim van D-Day bedreigd

De families van de slachtoffers ontvingen vervolgens overlijdensakten zonder de minste verklaring: de staf hield dit immense fiasco verborgen. Directe getuigen werden bedreigd met de krijgsraad als ze iemand vertelden wat er zojuist was gebeurd. Voor de geallieerde generaals was de situatie des te ernstiger omdat tien Amerikaanse en Britse “Bigot” officieren aan boord van de aangevallen schepen kaarten hadden van Utah Beach in Normandië.

Toen Montgomery direct na de ramp een onderzoekscommissie instelde, ontdekte majoor Ralph Ingersoll dat de tien Bigot officieren vermist waren, samen met 600 andere militairen. Het was echter niet onmogelijk dat sommige schipbreukelingen door Duitse patrouilleboten waren opgepikt. Dit zou betekenen dat de Duitsers in het bezit zouden kunnen zijn van de plannen voor Operatie Overlord, wat waarschijnlijk genoeg zou zijn om alles af te blazen.

Eisenhower beval dat alle lichamen absoluut geborgen moesten worden. Hoewel er na de zoektocht nog 250 soldaten vermist waren, werden de stoffelijke resten van de tien betrokken officieren gevonden, maar deze waren niet in Duitse handen gevallen: het geheim van D-Day was bewaard gebleven.

Dit incident stelde de Geallieerden echter wel in staat om een aantal belangrijke lessen te leren voor D-Day: het belang van het synchroniseren van radiomiddelen tussen de Amerikanen en de Britten en, als algemene regel, een verdieping van de samenwerking tussen legers en bondgenoten, het wijdverspreide gebruik van reddingsvesten voor infanteristen en de introductie van reddingsprocedures op zee.

Pas in 1984 opende de Amerikaanse generale staf de archieven over de gebeurtenissen die plaatsvonden op 27 en 28 april 1944, een paar weken voor D-Day, in Slapton Sands Bay.

 Terug naar menu Voorbereidende landingen